Wat is nu het probleem? De staat moet de cultuur niet veranderen omdat sommigen zich aangevallen voelen. Schoorsteen? Roet? Anyone..?
Het is niet eens december en nog steeds kom ik uitingen in de media en op social media tegen over het Nederlandse fenomeen ‘Zwarte Piet’. Een onderwerp wat mijns inziens niet tot de grootste aandachtspunten behoort op deze site, maar onderhand kan ik het niet laten mijn mening te ventileren over dit inmiddels ‘precaire’ onderwerp.
Ten eerste vind ik dat de Nederlandse staat niets hoeft te veranderen aan het fenomeen Sinterklaas en Zwarte Piet. Het is ontegenzeglijk een onderdeel van het Nederlands cultuur erfgoed. Het is een feestdag die al zo veel jaren hier is gevierd, waarom zou de staat daar iets aan moeten veranderen, als je er niet aan mee wilt doen, doe je er toch niet aan mee? De roep om maatregelen vanuit de Nederlandse overheid om een deel van de Nederlanders te behagen gaat echt te ver.
Die consternatie rond dit fenomeen is natuurlijk niet sinds gisteren en ook ik heb een klein onderzoek gedaan bij oudere autochtone blanke Nederlanders, om er achter te komen wat men er van vindt. In het algemeen, men snapt niet zo goed waar het over gaat, men ziet de Sint niet als ‘slaven-meester’ en de Pieten niet als ‘slaven’, ze zien het nut niet in van grote veranderingen binnen het feest en eerlijk gezegd, ik ook niet. De mensen hebben het recht een oud oer-Hollands feest te kunnen vieren wat vreugde geeft en familie banden aanhaalt in donkere dagen. Het moet niet gekker worden…
De crux zit ‘m natuurlijk in de details. Sommige mensen voelen zich gediscrimineerd en daardoor aangevallen (!!!) vanwege de ‘donkere’ hulp van de oude ‘blanke’ Klaas. In de eerste plaats mensen, onderwijs jezelf. Bekijk de geschiedenis eens van het Sinterklaas verhaal. Als je dat kent, wat is dan eigenlijk het probleem? Compleet te begrijpen gezien de toenmalige tijdsgeest en interpretaties. Maar zijn wij in 2014 dan zo kortzichting en nemen we het zo persoonlijk op? Sommige mensen hebben echt te veel vrije tijd over…
Zwarte Piet is de hulp / knecht van Sinterklaas. Hij is vooral te herkennen aan het feit dat hij zwart of bruin geschminkt is en aan een soort ‘page’ pakje uit de 16e / 17e eeuw. Verder heeft Zwarte Piet een kapsel van zwarte krullen en rood geverfde lippen
Sinterklaas had aanvankelijk geen helper en rond 1850 werd het geïntroduceerd door een onderwijzer, mijn vraag is dan, woonden er toen al bruine mensen in Nederland? Bij de jaarlijkse intocht van Sinterklaas in Amsterdam is het aantal Zwarte Pieten in de loop der jaren sterk gegroeid, tot inmiddels meer dan 600 (ook vrouwelijke) Zwarte Pieten. Een experiment met ‘Gekleurde Pieten’, geschminkt in diverse kleuren, kreeg geen vervolg.
Tot ver in de tweede helft van de 20e eeuw was Zwarte Piet een niet zo slimme helper / knecht die zich van een brabbeltaaltje bediende. Toen immigratie vanuit de voormalige koloniën ervoor zorgde dat Europeanen beter vertrouwd raakten met mensen van Afrikaanse afkomst, ontwikkelde Piet zich tot een respectabele assistent van de vaak verstrooide (!!!) Sinterklaas (ok, weliswaar nog steeds in een gedateerd uniform maar dat terzijde). Zijn kapsel ontwikkelde zich van kroes tot krullen, zijn oorringen verdwenen. Het feest gaat niet over de kleur van mensen, waarom is dit toch zo’n groot probleem. Jammer dat we niet met zijn allen de schoorstenen in kruipen om te kijken over er ook rode / roze / gele / blauwe / groene roet bestaat…
Als een persoon van gemixte afkomst vind ik al langer dat we de oude slavernij gevoelens achter ons moeten laten. Exact op een zelfde manier zoals bijvoorbeeld de gemiddelde Duitser niet meer aansprakelijk te houden voor de Tweede Wereldoorlog. Het is niet meer normaal dat een Nederlandse traditie afgeschaft of veranderd moet worden omdat mensen zich gediscrimineerd voelen… Hoe kun je je aangevallen voelen wanneer je het feest niet viert? Wanneer niemand je heeft opgemaakt als Zwart Piet? Mensen van allerlei afkomsten en geaardheden krijgen in dit land de ruimte om zichzelf te kunnen zijn, hun culturen te vieren, zowel in het openbaar als in de privé sfeer.
Krijg jij geen baan omdat het Sinterklaas feest bestaat? Wordt je lastig gevallen vanwege je huidskleur, omdat een onschuldig kind ‘Piet’ naar je roept? Hangt er in de gemiddelde Nederlandse kerk een Afrikaanse Christus aan het kruis? We klagen over alles in dit land en de echt belangrijke dingen worden niet opgelost. Er is geen ander land in de wereld dat dit specifieke kinderfeest op deze manier viert, een feest wat oorspronkelijk in het leven is geroepen om armen te helpen en uitgegroeid is tot een feest waarin ‘geven’ centraal staat. Hoe kun je daar negatief op reageren? De kinderen horen we niet klagen. De ouders van de kinderen ook niet. Wie klaagt er? De volwassene. Je bent echter niet verplicht het te vieren. Kijk naar zoveel atheïsten in dit land die toch Kerst vieren. Het gaat er om hoe je als ouder met kinderen hier verantwoordelijk mee omgaat.
Als iemand een paar dagen als Zwarte Piet wil rondlopen laat hem of haar, niemand bepaald voor een ander wat hij of zij moet doen, dat is waar we zolang voor gevochten hebben. Wij als Nederland stonden op de kaart als liberaal land van gelijken. En als ik nu op het internet en in de krant lees over Zwart Piet, en mensen vanuit internationale mensenrechten organisaties hun mening gaan geven over iets waar ze de achterliggende gedachte niet van kennen… echt we zijn hier niet goed bezig.
We moeten ons bezig houden met en werken aan een betere samenleving in dit land, zonder weer terug te vallen in verzuiling en segregatie want daar gaan we naar toe met dit verbale vechten over Zwarte Piet.